Kongres książki

Działania kongresowe odbywają się przez cały rok, a ich kulminacja przypada na czas Festiwalu Conrada. Wydarzenia odbywają się w krakowskim Pałacu Potockich, a także podczas Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie. Na program „Kongresu książki” składają się otwarte dyskusje popularyzujące wiedzę na temat rynku książki oraz debaty dla profesjonalistów. W spektrum poruszanych zagadnień wchodzą między innymi perspektywy rozwoju rynku, prawa autorskie, kształt debaty literackiej, rola tłumaczy czy relacje między twórcami a wydawcami.

„Kongres książki” stanowi ogólnopolską platformę dialogu dla osób zaangażowanych w sektor wydawniczy – w tym autorów, wydawców, redaktorów, bibliotekarzy, księgarzy i tłumaczy. Jego wynikiem stała się opracowana w 2020 roku Karta dobrych praktyk – podsumowanie najważniejszych problemów rynku książki. W 2022 roku podpisana została Konwencja Krakowska – pierwszy w Polsce dokument określający standardy współpracy w branży. Wydawcy będący sygnatariuszami konwencji otrzymują prawo do posługiwania się Wydawniczym Znakiem Jakości. W 2023 roku ten znak można już zobaczyć na okładkach książek. Wierzymy, że wkrótce do grona sygnatariuszy dołączą kolejni.

 „Kongres książki” jest częścią Festiwalu Conrada i powstaje we współpracy ze Stowarzyszeniem Unia Literacka i Stowarzyszeniem Tłumaczy Literatury.

POBIERZ PROGRAM KONGRESU KSIĄŻKI W PDF - SKRÓT

POBIERZ PROGRAM KONGRESU KSIĄŻKI W PDF - Z OPISAMI 

PROGRAM KONGRESU KSIĄŻKI 2023 

Wtorek, 24.10

15.00 Prezentacja prac absolwentów drugiego programu mentoringowego Translatorium

Uczestnicy: Agnieszka Kuśmierz (język francuski), Justyna Sterna (język hiszpański), Tymon Kubacki (język niemiecki), Katarzyna Fiszer (język ukraiński)

Miejsce: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, ul. Gołębia 16, sala 42

Translatorium to realizowany w ramach projektu Kraków Miasto Literatury UNESCO program adresowany do osób zainteresowanych tłumaczeniem literatury zagranicznej na język polski, które mają na swoim koncie nie więcej niż jeden opublikowany przekład dzieła literackiego.

Celem programu jest kształcenie kolejnego pokolenia tłumaczy i tłumaczek, którzy przybliżać będą polskiemu czytelnikowi i czytelniczce obcojęzyczne arcydzieła – trosce o wysokiej jakości przekłady ambitnej literatury towarzyszy chęć popularyzacji w Polsce literatury innych obszarów językowych. Program pozwala też młodym tłumaczom i tłumaczkom nawiązać kontakty z wydawcami oraz kolegami i koleżankami po fachu.

 Inicjatorami programu mentoringowego Translatorium są: KBF – operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO, Centrum Badań Przekładoznawczych Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury.

Środa, 25.10

17.00 Krytyka nie tyka

Dyskusja z udziałem Jerzego Jarniewicza, Wojtka Kopcia, Doroty Kozickiej, Anny Marchewki

Prowadzenie: Łukasz Żurek

Miejsce: Pałac Potockich, Rynek Główny 20

Spotkanie otwarte

Wiek empatii, ale i skrajnego indywidualizmu to jednocześnie czas mediów społecznościowych, kryzysu prasy i mediów tradycyjnych. Z jednej strony krytyki literackiej nie ma gdzie uprawiać, a z drugiej – nie wiadomo, jak to robić. Ocena książki nagminnie jest mylona z oceną osoby. Do tego dochodzą skrajne upolitycznienie mediów głównego nurtu (nie tylko tych publicznych) i towarzyskie koterie. Krytyka literacka to aktywność, która jest obarczona coraz większym ryzykiem, a jej niezależność jest coraz trudniejsza do osiągnięcia.

Czwartek, 26.10

11.00 Alternatywna Lista Lektur

Dyskusja z udziałem Edyty Plich i Magdaleny Siekierzyńskiej

Miejsce: Targi Książki (sala Budapeszt B), ul. Galicyjska 9

Spotkanie otwarte

Alternatywna Lista Lektur to inicjatywa odpowiadające na potrzeby rodziców, którym zależy na dobrej edukacji oraz sukcesie zawodowym i prywatnym ich dzieci. To regularnie aktualizowana i omawiana lista książek dobranych tak, by zachęcały młodych ludzi do czytania i jednocześnie rozwijały umiejętności kluczowe zarówno dziś, jak i w przyszłości. Zapraszamy na spotkanie o czytaniu jako kompetencji przyszłości. Wierzymy, że to prosty i skuteczny sposób na poprawę wyników w nauce i szeroko pojęty rozwój młodego człowieka. Lifelong learning – to przyszłość naszych dzieci.

Alternatywna Lista Lektur dla dzieci i młodzieży jest otwartym projektem powstałym we współpracy Towarzystwa Inteligentnej Młodzieży, portalu BUKBUK oraz Fundacji EDICO.

16.00 Wydawniczy Znak Jakości

Dyskusja z udziałem Magdaleny Hajduk-Dębowskiej, Fabiana Cieślika, Grażyny Plebanek i Rafała Lisowskiego

Miejsce: Targi Książki (sala Budapeszt B), ul. Galicyjska 9

Spotkanie otwarte

Na zeszłorocznych Targach Książki grupa wydawców podpisała Konwencję Krakowską – pierwszy w Polsce dokument określający standardy współpracy między wydawnictwami a twórcami i twórczyniami. W ślad za nią powstał Wydawniczy Znak Jakości, który można już zobaczyć na okładkach książek opublikowanych w 2023 roku. Jakie zobowiązania Konwencja Krakowska nakłada na wydawców? Dlaczego warto przystąpić do grona sygnatariuszy i jak to zrobić?

16.00 Droga na Parnas czy droga donikąd?

Dyskusja z udziałem Weroniki Gogoli, Elżbiety Łapczyńskiej i Łukasza Barysa

Prowadzenie: Dorota Kozicka

Miejsce: Pałac Potockich, Rynek Główny 20

Spotkanie otwarte

Czy łatwiej jest wydać pierwszą książkę czy drugą? Czy nagrody i nominacje są pomocne? Kto decyduje o tym, co się wydaje i pisze? Czy instytucje publiczne reagują na męki twórczego dorastania, a jeżeli reagują – to czy zasadnie? Oto rozmowa o tym, czy w Polsce da się stać pisarką i pisarzem. Na pytania te postarają się odpowiedzieć Weronika Gogola, Elżbieta Łapczyńska i Anna Cieplak – laureatki Nagrody Conrada, pierwszego polskiego wyróżnienia za debiut prozatorski.    

18.30 Atmosfera była wspaniała. O wy-twórcach książek w czasach PRL-u

Dyskusja z udziałem Marcina Hernasa, Piotra Rypsona, Przemka Dębowskiego

Prowadzenie: Justyna Nowicka

Miejsce: Pałac Potockich, Rynek Główny 20

Spotkanie otwarte

Rozmowa o historii polskich wydawnictw, ukazanej w nietypowy sposób, bo traktującej osoby projektujące książki na równi z redaktorkami i redaktorami. Każda książka to rezultat wspólnej pracy jej autorki lub autora, redakcji wydawniczej i graficznej, projektanta lub projektantki, którzy przesądzają o jej wyglądzie, a na końcu drukarza. Historie wydawnictw zawarte w książce Wy-Twórcy książek. Historia społeczności wydawniczej w czasach PRL-u pod redakcją Jacka Mrowczyka i opublikowanej przez Karakter pokazują także losy ludzi związanych z rynkiem książki. Mowa tu o wybitnych fachowcach i wizjonerach, którzy uczestnicząc w budowie Polski Ludowej, zderzyli się z jej totalitaryzmem.

Piątek, 27.10

11.00 Jak sztuczna inteligencja wpływa na rynek książki?

Dyskusja z udziałem Edwina Bendyka, Jakuba Gomułki, Grażyny Plebanek, Agi Zano

Prowadzenie: Beata Stasińska

Miejsce: Pałac Potockich, Rynek Główny 20

Spotkanie otwarte

SI (ang. AI, artificial intelligence), czyli sztuczna inteligencja, dotyka wszystkich dziedzin życia, dlatego warto zastanowić się, jaki wpływ ma już i będzie miała w przyszłości na rynek książki. Nie sposób przewidzieć wszystkich konsekwencji jej rozwoju dla sektora wydawniczego, natomiast warto już teraz porozmawiać o jej potencjalnym oddziaływaniu, choćby na rynek pracy czy kwestie własności intelektualnej. Niepokój twórców i twórczyń budzi też kwestia praw autorskich i praktycznej możliwości ich ochrony. Zagrożenia wydają się oczywiste, szanse trochę mniej, ale może niesłusznie widzimy przyszłość w raczej czarnych barwach?

13.00 Niechciane dzieci. O marginalizacji literatury dziecięcej

Dyskusja z udziałem Joanny Olech, Pauliny Małochleb, Katarzyny Ryrych, Jadwigi Jędryas, Aleksandry Byrskiej

Prowadzenie: Szymon Kloska

Miejsce: Targi Książki (sala Wiedeń B), ul. Galicyjska 9

Spotkanie otwarte

Pomimo ewidentnych sukcesów polskich twórców i twórczyń w kraju i za granicą, a także ekonomicznego znaczenia tego segmentu rynku książki dla dzieci i młodzieży są od wielu lat pomijane w dyskusji publicznej. Nie są recenzowane w opiniotwórczej prasie, rzadko pojawiają się w audycjach radiowych czy telewizyjnych, nazwiska laureatów i laureatek prestiżowych nagród nie przebijają się do opinii publicznej. Książka dziecięca bywa wspominana dwa razy w roku – w okolicach Dnia Dziecka i mikołajek, najczęściej jest traktowana jako „książeczka”, czyli gadżet służący wychowaniu dzieci, obok śpioszków, smoczka i grzechotki. Co zrobić, żeby literatura dla dzieci zyskała znaczenie podobne jak literatura tworzona dla innych grup?

13.00 Twórczy transfer, czyli jak powstaje dobra adaptacja filmowa

Dyskusja z udziałem Wojciecha Chmielarza, Gai Grzegorzewskiej i producenta 

Prowadzenie: Anita Piotrowska

Miejsce: Targi Książki (Scena Wisła), ul. Galicyjska 9

Spotkanie otwarte

Wielu autorów i autorek marzy o tym, by ich książki zostały zekranizowane. Udaje się to jednak tylko nielicznym. Jak to się dzieje, że to ta, a nie inna książka przyciąga uwagę świata filmu? Jak przebiega współpraca między autorem(-rką), niejednokrotnie scenarzystą(-tką), a twórcami i twórczyniami filmu? Jak przełożyć język literatury na język obrazów filmowych? Czy oglądając film, autor albo autorka widzi w nim swoje dzieło? Chcielibyśmy spróbować odpowiedzieć na te i wiele innych pytań podczas dyskusji na Targach Książki w Krakowie odbywającej się w ramach „Kongresu książki” i Festiwalu Conrada.

Sobota, 28.10

18.00 Żyli długo i szczęśliwie, póki nie umarli. Nieznane baśnie braci Grimm – nie dla dzieci. Dyskusja z udziałem Elizy Pieciul-Karmińskiej i Michaliny Jurczyk

Prowadzenie: Georgina Gryboś-Szczepanik

Miejsce: Pałac Potockich, Rynek Główny 20

Spotkanie otwarte

Śpiąca Królewna, Jaś i Małgosia, Czerwony Kapturek… – te baśnie znają chyba wszyscy. Ale kto słyszał opowieść o tym, jak dzieci bawiły się w świniobicie? Kto zna historię o panu Szast-Prast, którą pewien emerytowany wachmistrz opowiedział Wilhelmowi Grimmowi w zamian za parę używanych spodni? Kto wie, że Roszpunka zaszła w ciążę na długo przed ślubem? Żyli długo i szczęśliwie, póki nie umarli (Wydawnictwo Dwie Siostry) to przygotowany przez wybitną badaczkę i tłumaczkę wybór baśni braci Grimm w nowej, zaskakującej odsłonie, bezprecedensowej w historii polskich wydań: w ich najpierwotniejszej postaci, nie dla dzieci, bez upiększeń, bez cenzury i bez prawienia morałów – za to z mocnymi ilustracjami pełnymi charakteru i czarnego humoru, który najpełniej docenią dorośli czytelnicy. 

Organizatorami Festiwalu Conrada są Miasto Kraków, KBF – operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO oraz Fundacja Tygodnika Powszechnego.

Dofinansowanie: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Partnerzy strategiczni: „Tygodnik Powszechny” i Allegro